Kinderen slikken steeds vaker kleine batterijen door – en dit moet je doen als dat gebeurt
Kleine kinderen belanden steeds vaker met ernstige verwondingen in het ziekenhuis nadat ze kleine batterijen hebben ingeslikt, vermoeden kinderartsen. Hoe voorkom je een ongeluk met deze zogeheten knoopcellen, en wat doe je als het toch misgaat? Vijf vragen.
Om hoeveel slachtoffers gaat het?
Sinds 2008 zijn zeker zestien kinderen ernstig gewond geraakt door het inslikken van de muntvormige knoopcelbatterijen, al bevroeden artsen dat het aantal veel hoger ligt. Een deel van de slachtoffertjes is zwaar gehandicapt, twee kinderen zijn overleden. ‘We hebben het idee dat het steeds vaker gebeurt’, zegt kinderarts Lissy de Ridder van het ErasmusMC. ‘Afgelopen week had ik maar liefst drie gevallen.’ Die uitschieter was voor haar reden om aan de bel te trekken. Sinds januari dienen kinderartsen elk geval te melden bij de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, die de omvang van het probleem in kaart wil brengen.Sinds januari dienen kinderartsen elk geval te melden bij de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, die de omvang van het probleem in kaart wil brengen
Waarom zijn juist deze batterijen gevaarlijk?
Door het formaat, legt De Ridder uit. ‘Een knoopcel blijft vaak hangen in de slokdarm. Door de druk gaat de batterij vrijwel altijd zuren lekken, die vervolgens door het weefsel heen vreten.’
Zulke giftige chemicaliën zitten in alle soorten batterijen, benadrukt Stibat, een organisatie die lege batterijen inzamelt. Maar anders dan knoopcellen ogen AA-batterijen weinig aantrekkelijk voor kleine kinderen, en bovendien passen die door de slokdarm. Kleinere batterijtjes, zoals in gehoorapparaten, vinden doorgaans ook hun weg door het spijsverteringskanaal.
Waar zitten die gevaarlijke batterijtjes allemaal in?
We gebruiken steeds meer batterijen, ook knoopcellen, constateert Stibat. Je treft ze in kleine elektronica, zoals afstandsbedieningen, lampjes en in led theelichtjes. Enigszins wrang, want die laatste zijn juist bedoeld als veilig alternatief voor brandgevaarlijke waxinekaarsjes.
Ook in speelgoed kunnen knoopcellen zitten, zegt Saskia Kloet van VeiligheidNL. ‘Maar de eis is dat kinderen de batterijtjes niet los kunnen krijgen. Vaak zit het klepje daarom met een schroefje vast.’ Kerstlampjes en elektrische theelichtjes vallen niet onder die speelgoedwet.
Wat moet je doen als je vermoedt dat je kind een knoopcel heeft ingeslikt?
Er is meestal geen reden om het noodnummer te bellen, aldus kinderarts De Ridder. Wel is het zaak meteen een röntgenfoto te laten maken door een (huis)arts, en niet een dag te wachten. ‘Het is geen minutenwerk, maar na een aantal uur kan het zuur een gat maken in de slokdarm, en vervolgens in de luchtpijp of aorta.’ Is de batterij binnen een paar uur verwijderd, dan is de schade meestal niet blijvend.
Hoe voorkom je ongelukken?
‘Zorg als ouder dat je weet in welke spullen de batterijtjes zitten en probeer die buiten bereik van je kinderen te houden’, adviseert Kloet. ‘Of plak de klepjes af met ducttape.’ Als het gaat om bewustwording van ouders, ziet De Ridder ziet ook een rol weggelegd voor de producent. ‘Op de verpakking zie je nu niet duidelijk dat de knoopcellen gevaarlijk zijn voor kinderen.’